عاطفه ریگی؛ نعمت اله عزیزی؛ عبدالوهاب پورقاز
دوره 14، شماره 49 ، تیر 1399، ، صفحه 91-109
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی چالشهای بیرونی نظام آموزش عالی ایران بر اساس رتبهبندیهای جهانی بود. رویکرد پژوهش کیفی بوده که از روش تحلیل گفتمان انتقادی روث وداک بهره گرفته است. مشارکتکنندگان در پژوهش، 16 نفر از صاحبنظران در مؤسسات پژوهشی و دانشگاهی مستقر در تهران بودند که بهصورت هدفمند و با استفاده از روش نمونهگیری گلوله ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی چالشهای بیرونی نظام آموزش عالی ایران بر اساس رتبهبندیهای جهانی بود. رویکرد پژوهش کیفی بوده که از روش تحلیل گفتمان انتقادی روث وداک بهره گرفته است. مشارکتکنندگان در پژوهش، 16 نفر از صاحبنظران در مؤسسات پژوهشی و دانشگاهی مستقر در تهران بودند که بهصورت هدفمند و با استفاده از روش نمونهگیری گلوله برفی انتخاب شدند و مورد مصاحبه قرار گرفتند. ابزار مورداستفاده در پژوهش، مصاحبه نیمهساختاریافته و همچنین تحلیل محتوای سخنرانیهای صاحبنظران منتخب بود. برای اعتبارسنجی دادهها در پژوهش حاضر از دو روش بازبینی مشارکتکنندگان و مرور خبرگان غیر شرکتکننده در پژوهش استفاده شد. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها نیز از دو روش تحلیل موضوعی و روش تحلیل متون گفتاری استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد چالشهای سیاستگذاری (تنوع و عدم هماهنگی در سیاستهای نهادهای تعیینکننده خطمشیهای آموزش عالی، کمتوجهی به تعیین رسالتها در سیاستگذاری، تخصصی نبودن و استفاده نکردن از نتایج پژوهش در فرآیند سیاستگذاریها)، چالشهای اقتصادی (کمتوجهی به درآمدزایی دانشگاهها در سیاستگذاریهای اقتصادی کشور، کمتوجهی به اقتصاد دانشبنیان بهمنظور توسعه اقتصادی کشور) و چالشهای فرهنگی-اجتماعی (کماهمیت بودن علم در جامعه ایران، کمتوجهی به تربیت شهروند جهانی و توجه ویژه به «ما» محلی)، ازجمله چالشهای محیط بیرونی نظام آموزش عالی بودند که منجر به ضعف رتبه دانشگاههای کشور در رتبهبندیهای جهانی شدهاند. در این راستا، راهبردهایی بهمنظور بهبود رتبه دانشگاههای ایران در رتبهبندیهای جهانی ارائه شد.