نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار، گروه مشاوره، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2 کارشناس‌ارشد روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده
پژوهش حاضر، با هدف تعیین اثربخشی روش آموزش معکوس بر گرایش به تفکر انتقادی (خلاقیت، بلوغ شناختی و درگیری ذهنی) دانش‌آموزان انجام گرفت. روش پژوهش، نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه‌ی آماری پژوهش را تمامی دانش‌آموزان دختر پایه‌ی نهم دوره‌ی اوّل متوسطه در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل دادند. برای انتخاب نمونه، ابتدا با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، دو مدرسه از میان مدارس دوره‌ی اوّل متوسطه انتخاب شدند. سپس، از هر مدرسه یک کلاس پایه‌ی نهم انتخاب و با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی، دانش‌آموزان یکی از کلاس‌ها به‌عنوان گروه آزمایش و دانش‌آموزان کلاس دیگر به‌عنوان گروه کنترل تعیین گردیدند. به دانش‌آموزش گروه آزمایش با استفاده از روش معکوس، آموزش داده شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی گرایش به تفکر انتقادی Ricketts (2003) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد که روش آموزش معکوس بر گرایش به تفکر انتقادی (خلاقیت، بلوغ شناختی و درگیری ذهنی) دانش‌آموزان اثربخش بوده و باعث افزایش گرایش به تفکر انتقادی (خلاقیت، بلوغ شناختی و درگیری ذهنی) دانش‌آموزان گروه آزمایش شده است؛ بنابراین، فرضیه‌ی پژوهش مورد تأیید قرار گرفت (01/0>p). با توجه به یافته‌ی به‌دست‌آمده از این تحقیق می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت که به‌کارگیری روش آموزش معکوس از طرف معلمان خواهد توانست در بالا بردن گرایش به تفکر انتقادی (خلاقیت، بلوغ شناختی و درگیری ذهنی) از سوی یادگیرندگان مؤثر باشد و به‌موجب آن منجر به عملکرد مؤثرتر یادگیرندگان گردد. درواقع، روش آموزش معکوس روشی مؤثر در یاددهی و یادگیری در جهانی است که می‌بایست به‌عنوان بخشی از سیستم جامع یادگیری مادام‌العمر در مدارس تبدیل شود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
اسدی، ف. (1399). نقش روش تدریس معکوس در توسعه تفکر انتقادی. سومین کنفرانس بینالمللی مطالعات میانرشتهای روانشناسی. مشاوره و آموزش علوم تربیتی، تهران. https://civilica.com/doc/1182042
بهمنی، م.، جوادیپور، م.، حکیمزاده، ر.، صالحی، ک.، و علوی مقدم، ب. (1396). بررسی میزان مشارکت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی با استفاده از روش آموزش معکوس. فصلنامه پژوهشهای کاربردی روانشناختی، 8(2)، 49-35. DOI: 10.22059/JAPR.2017.63706
پاک مهر، ح.، میردورقی، ف.، غنایی چمنآباد، ع.، و کرمی، م. (1392). رواسازی، اعتباریابی و تحلیل عاملی مقیاس گرایش به تفکر انتقادی ریکتس در مقطع متوسطه. فصلنامه اندازهگیری تربیتی، 3(11)، 33-54. https://jem.atu.ac.ir/article_2678.html
حجتی، م.، صائمی، ح.، شریعتنیا، ک.، و بیانی، ع. (1400). واکاوی مبانی و اهداف برنامه درسی آموزش مهارتهای تفکر خلاق و انتقادی در دوره ابتدایی. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 15(53)، 71-58. 20.1001.1.23831324.1400.15.53.4.8
دهقانزاده، ش.، جعفرآقایی، ف.، و خردادی آستانه، ح. (1397). تأثیر به‌کارگیری روش آموزشی کلاس درس معکوس بر گرایش به تفکر انتقادی دانشجویان پرستاری. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 18، 48-39. URL: http://ijme.mui.ac.ir/article-1-4294-fa.html
صاحبیار، ح.، گلمحمدنژاد، غ.، و برقی، ع. (1398). مطالعه اثربخشی یادگیری معکوس بر تفکر تأملی دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه در درس ریاضی. ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، 4(8)، 62-33. https://journal.bpj.ir/article_665732.html
فلاح مهنه، ت.، یمینی، م.، و مهدیان، ح. (1397). تأثیر رویکرد محتواییِ آموزش فلسفه برای کودکان بر باورهای فراشناختی و تفکر انتقادی دانش‌آموزان ابتدایی. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 12(42)، 172-157. https://www.jiera.ir/article_84470.html
قدوسیان، ب.، شریفی، ط.، چرامی، م.، و جاجرمی، م. (1400). اثربخشی رویکرد روان آموزشی تفکر انتقادی بر سازگاری و اضطراب اجتماعی دانش‌آموزان دختر. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 15(53)، 109-98. 20.1001.1.23831324.1400.15.53.7.1
لطفی، ا.، رضوانی، ا.، و عجم، ع. (1399). بررسی نقش جو آموزشی خلاق بر گرایش به تفکر انتقادی در بین دانشجویان دانشکده پرستاری و مامایی شهر قاین. مجله توسعه آموزش جندیشاپور، 2(11)، 118-106. https://doi.org/10.22118/edc.2019.201742.1148
محمدی، آ.، موحدزاده، ب.، و مرتضویزاده، ح. (1398). تأثیر کلاس معکوس بر توسعه مهارتهای تفکر انتقادی و یادگیری خودتنظیم دانش‌آموزان مقطع ابتدایی. پایاننامه کارشناسی ارشد، روانشناسی، دانشگاه پیام نور، یاسوج.
Akçayır, G., & Akçayır, M. (2018). The flipped classroom: A review of its advantages and challenges. Computers & Education, 126, 334–345. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2018.07.021
AL-Zahrani, A. M. (2015). From passive to active: The impact of the flipped classroom through social learning platform on higher education student’ creative thinking. British Journal of Education Technology, 46, 133-1148. https://doi.org/10.1111/bjet.12353
Awidi, I. T., & Paynter, M. (2019). The impact of a flipped classroom approach on student learning experience. Computers & Education, 128, 269-283. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2018.09.013
Bachiller, P., & Badia, G. (2020). The flip teaching as tool to improving students’sustainable learning performance in a financial course. Sustainability, 12, 9998. https://doi.org/10.3390/su12239998
Bahmani, M., Javadipour, M., Hakimzade, R., Salehi, K., & Alavi Moghaddam, B. (2017). Evaluating the rate of engagement and academic achievement of high school students by using flipped classroom instruction. Applied psychological research, 8(2), 35-49. [In Persian] DOI: 10.22059/JAPR.2017.63706
Capone, R. (2017). Blended learning, flipped classroom and virtual environment: challenges and opportunitiesr for thest 21st centurynts. Edulearn17 Proceedings. IATED.
Cha, J. A., & Kim, J. H. (2020). Effects of Flipped Learning on the Critical Thinking Disposition, Academic Achievement and Academic Self-efficacy of Nursing Students: A Mixed Methods Study. The Journal of Korean Academic Society of Nursing Education, 26(1), 25-35. DOI:10.5977/jkasne.2020.26.1.25
Chen, H. L., & Chuang, Y. C. (2020). The effects of digital storytelling games on high schoolstudents' critical thinking skills. Journal of computer assisted learning, 1-10. https://doi.org/10.1111/jcal.12487
Culbertson, R., Babb, H., & Cunningham, J. (2017). The Effects of Combining a Flipped Classroom with Modeling Instruction in AP Physics Classrooms. Thesis. Arizona States University.
Dehghanzadeh, S., Jafaraghaie, F., & Khordadi Astane, H. (2018). The Effect of Flipped Classroom on Critical Thinking Disposition in Nursing Students. Iranian Journal of Medical Education, 18, 39-48. [In Persian] URL: http://ijme.mui.ac.ir/article-1-4294-fa.html
He, W., Holton, A., Farkas, G., & Warschauer, M. (2016). The effects of flipped instruction on out-of-class study time, exam performance, and student perceptions. Learning and Instruction, 45, 61-71. https://doi.org/10.1016/j.learninstruc.2016.07.001
Ichsan, I. Z., Sigit, D. V., Miarsyah, M., Ali, A., Suwandi, T., & Titin, T. (2020). Implementation supplementary book of green consumerism: Improving student’ hots in environmental learning. European Journal of Educational Research, 9(1), 227–237. DOI: 10.12973/eu-jer.9.1.227
Irwanto, Saputro, A. D., Rohaeti, E., & Prodjosantoso, A. K. (2018). Promoting critical thinking and problem solving skills of preservice elementary teachers through process-oriented guided-inquiry learning (POGIL). International Journal of Instruction, 11(4), 777-794.
Jiang, M. (2020). Reflection on the Reform of Flipped Class Teaching Mode of Art and Design Courses Based on MOOC: Taking the Course “Advertising Creativity and Planning” as an Example. In 5th International Conference on Economics, Management, Law and Education (EMLE 2019) (pp. 1279-1284). Atlantis Press.
Koes, S., Putri, F. S., Purwaningsih, E., & Salim, A. Y. (2020). The influence of flipped classroom in inquiry learning to student’s critical thinking skills in impulse and momentum. AIP Conference Proceedings, 2215, 1. https://doi.org/10.1063/5.0000503
Koes, S., Putri, F. S., Purwaningsih, E., & Salim, A. Y. (2020). The influence of flipped classroom in inquiry learning to student’s critical thinking skills in impulse and momentum. AIP Conference Proceedings, 2215, 1. DOI: 10.1063/5.0000503
Kong, S. C. (2014). Developing information literacy and critical thinking skills through domain knowledge learning in digital classrooms: An experience of practicing flipped classroom strategy. Computers & Education, 78, 160-173. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2014.05.009
Kurnianto, B., Wiyanto, A., & Haryani, S. (2020). Critical Thinking Skills and Learning Outcomes by Improving Motivation in the Model of Flipped Classroom. Journal of Primary Education, 9(3), 282–291. https://journal.unnes.ac.id/sju/index.php/jpe/article/view/27783
La Aca, A., Sulisworo, D., & Maruto, G. (2020). The Critical Thinking Skills Impacts on the Utilization of PhET Simulation in the Flipped Classroom Setting. Proceedings of the International Conference on Community Development, Advances in Social Science. Education and Humanities Research, 477, 1-5. DOI: 10.2991/assehr.k.201017.024
La Aca, A., Sulisworo, D., & Maruto, G. (2020). The Critical Thinking Skills Impacts on the Utilization of PhET Simulation in the Flipped Classroom Setting. Proceedings of the International Conference on Community Development, Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 477, 1-5. DOI: 10.2991/assehr.k.201017.024
Liu, A., & Zhao, T. (2020). Flipped Classroom Teaching Based on Massive Open Online Course: A New Criminology Teaching Method. In 2019 3rd International Conference on Education, Economics and Management Research (ICEEMR 2019) (pp. 331-334). Atlantis Press.
Lotfi, A., Rezvani, A., & Ajam, A. (2020). The Role of Creative Educational Atmosphere on Critical Thinking among Students of Qaen Nursing and Midwifery Faculty. Educational Developement of Jundishapur, 2(11), 106-118. [In Persian] https://doi.org/10.22118/edc.2019.201742.1148
Maleki, Z., & Rezaee, M. (2015). Medical Sciences Students’ Critical Thinking Skills and the Effect of the University Curriculum: A Literature Review. Scientific Journal of Rehabilitition Medicine, 4(4), 156-165. [In Persian] DOI: 10.22037/JRM.2015.1100231
McLean, S., Attardi, S. M., Faden, L., & Goldszmidt, M. (2016). Flipped classrooms and student learning: not just surface gains. Advances in physiology education, 40(1), 47-55. DOI: 10.1152/advan.00098.2015
Mehring, J. (2016). Present Research on the Flipped Classroom and Potential Tools for the EFL Classroom. Computers in the Schools, 33(1), 1-10. https://doi.org/10.1080/07380569.2016.1139912
Mohammadi, A., Mohdzadeh, B., & Mortazavizadeh, H. (2018). The effect of flipped classroom on the development of critical thinking skills and self-regulated learning of primary school students. Master's Thesis, Psychology, Payam Noor University, Yasouj. [In Persian]
Muniandy, V. (2018). Effectiveness of Flipped Classroom on Students’ Achievement and Attitudes towards English Language in Secondary School. Journal of Innovative Technologies in Education, 2, 9-15. DOI:10.5539/ies.v13n9p66
Munzil, M., Pandaleke, M., & Sumari, S. (2020). Flipped classroom: A novel model to increase critical thinking skill in chemistry courses. AIP Conference Proceedings, 2215, 1. https://doi.org/10.1063/5.0000540
Munzil, M., Pandaleke, M., & Sumari, S. (2020). Flipped classroom: A novel model to increase critical thinking skill in chemistry courses. AIP Conference Proceedings, 2215, 1. https://doi.org/10.1063/5.0000540
Murphy, F., & Timmins, F. (2009). Experience based learning (EBL): Exploring professional teaching through critical reflection and reflexivity. Nurse Education in Practice, 9(1), 72-80. DOI: 10.1016/j.nepr.2008.05.002
Pakmehr, H., Mirdrogi, F., Ghanaei, A., Karami, M. (2013). Reliability, Validity and Factor Analysis of Ricketts' Critical Thinking Disposition Scales in High School. Educational Measurement Quarterly, 3(11), 33-54. [In Persian] https://jem.atu.ac.ir/article_2678.html
Ricketts, J. C. (2003). Critical thinking skills of selected youth leaders: The efficacy of leadership development, critical thinking dispositions, and student academic performance (Doctoral dissertation, University of Florida).
Rusmansyah, Yuanita, L., Ibrahim, M., Isnawati, Prahani, B.K. (2019). Innovative chemistry learning model: Improving the critical thinking skill and self-efficacy of pre-service chemistry teachers. Journal of Technology and Science Education, 9(1), 59-76. DOI: 10.3926/jotse.555
Sahebyar, H., Golmohammednezhad, G., & Barghi, I. Study of The effectiveness of flipped learning on reflective thinking of second grade high school students in Math. Innovation and creativity in humanities, 4(8), 33-62. [In Persian] https://journal.bpj.ir/article_665732.html
Shih, H. C. J., & Huang, S. H. C. (2019). College students’ metacognitive strategy use in an EFL flipped classroom. Computer Assisted Language Learning, 1-30. https://doi.org/10.1080/09588221.2019.1590420
Spector, J. M. (2019). Complexity, inquiry critical thinking, and technology: a holistic and developmental approach. In Parsons T., Lin L., Cockerham D. (Eds), Mind, brain and technology. Educational communications and technology: Issues and innovations. Springer, Cham.
Whiteside, A.L., & Dikkers, A.G. (2016). Chapter 11 - Leveraging the Social Presence Model: A Decade of Research on Emotion in Online and Blended Learning. Emotions, Technology, and Learning, 225-241. DOI: 10.1016/B978-0-12-800649-8.00013-4
Williams, B., Horner, C., & Allen, S. (2019). Flipped v’s traditional teaching perspectives in a first year accounting unit: An action research study. Account. Educ, 28, 333–352. https://doi.org/10.1080/09639284.2019.1609536
Wu, W. C. V., Yang, J. C., Scott Chen Hsieh, J., & Yamamoto, T. (2019). Free from demotivation in EFL writing: the use of online flipped writing instruction. Computer Assisted Language Learning, 1-35. https://doi.org/10.1080/09588221.2019.1567556
)