نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی

2 استادیار دانشگاه علامه طبابایی

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه باورهای ناکارآمد و سبک‌های مقابله‌ای با گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان دختر دبیرستانی 18-14 ساله شهر قم بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه نوجوانان دختر 18 تا 14 ساله دبیرستانی مشغول به تحصیل در دبیرستان‌های شهرستان قم در سال تحصیلی 95- 1394 بودند. 144 نفر از آنان به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. آنان پرسشنامه‌های باورهای ناکارآمد، سبک‌های مقابله‌ای و خطرپذیری نوجوانان را تکمیل نمودند. روش اجرای پژوهش توصیفی پیمایشی از نوع همبستگی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از همبستگی و رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد بین باورهای ناکارآمد با گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان رابطه مثبت و معنادار  وجود دارد. همچنین سبک مقابله‌ای مسئله مدار با گرایش به رفتارهای پرخطر رابطه منفی و معنی‌دار و سبک مقابله‌ای هیجان مدار با گرایش به رفتارهای پرخطر رابطه مثبت و معنی‌دار دارد. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام برای پیش‌بینی گرایش به رفتارهای پرخطر از روی باورهای ناکارآمد نشان داد در گام اول نیاز به راضی کردن دیگران، در گام دوم آسیب‌پذیری- ارزشیابی عملکرد، در گام سوم نیاز به تأیید دیگران و در گام چهارم موفقیت – کمال‌طلبی قادر به پیش‌بینی 47 درصد از تغییرات گرایش به رفتارهای پرخطر می‌باشند علاوه بر این نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام برای پیش‌بینی گرایش به رفتارهای پرخطر از روی راهبردهای مقابله‌ای نشان داد در گام اول سبک هیجان­مدار و در گام دوم سبک مسأله­مدار قادر به پیش‌بینی 9/38 درصد از تغییرات گرایش به رفتارهای پرخطر هستند.

کلیدواژه‌ها

اسماعیل زاده، هاجر؛ اسدی، مسعود؛ میری، میر نادر؛ کرامتکار، مریم(1393). بررسی شیوع رفتارهای پرخطر در بین نوجوانـان شهر قزوین در سال های 91- 1390، ایپیدمیولوژی ایران، 10، 3، 82- 75.
حسن، جعفر؛ شیخان، ریحانه؛ محمودزاده، اکرم(1393). نقش بهزیستی معنوی و راهبردهای مقابلـه ای در رفتارهـای پرخطـر نوجوانان ،اندیشه و رفتار، 9، 33، 26-17.
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازی، الهه(1391)  روشهای تحقیق در علوم رفتاری، انتشارات آگاه. عابدی، علی؛ ملکی، زهره؛ رستمی، مینا؛ دهقان، مریم(1386) افکار غیرمنطقی و ناکارآمد بنیادی در افـراد مسـتعد سومصـرف
مواد با ترجیح مواد روان گردان غیرسنتی ،اولین همایش منطقه ای مواد روان گردان. عظیمی یانچشمه، کوثر؛ تنها، زهرا؛ رحمانی، سوده(1392) سبک اسناد و رفتارهای پرخطر: نقش  واسطهای راهبردهای مقابلـه در شرایط تنش زا ،فصلنامه  پژوهشهای نوین  روانشناختی، 8، 30، 96-77.
گنجی، حمزه( .1376).  بهداشت روانی. تهران: ارسباران.
محمدزاده ابراهیمی، علی؛ رحیمی پردنجانی، طیبه؛ خراسانی نیا، امیرپویا(1394) نقش سیستم های مغزی- رفتاری در پیش بینی رفتارهای پرخطر دانش آموزان مقطع متوسطه شهر بجنورد ،مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، 7، 1، 188-175.
محمودی، حسین(1392) بررسی رابطه باورهای غیرمنطقی با تاب آوری و نگرش به مـواد مخـدر در دانشـجویان، پایـان  نامـه  کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.
A'zami, Y., Doostian, Y., Mo'tamedi, A., Massah, O., &Heydari, N. (2015).Dysfunctional Attitudes and Coping Strategies in Substance Dependent and Healthy Individuals.Iranian Rehabilitation Journal, 13(23).
Billings, A. G., & Moos, R. H. (1981).Coping, stress, and social resources among adults with unipolar depression.Journal of personality and social psychology, 46(4), 877.
de Guzman, M. R., & Bosch, K. R. (2007). G07-1715 High-Risk Behaviors Among Youth.
DiClemente, R. J., Hansen, W. B., &Ponton, L. E. (Eds.).(2013). Handbook of adolescent health risk behavior.Springer Science & Business Media.
Dixon, R. W., Youssef, G. J., Hasking, P., Yücel, M., Jackson, A. C., & Dowling, N. A. (2016). The relationship between gambling attitudes, involvement, and problems in adolescence: Examining the moderating role of coping strategies and parenting styles. Addictive behaviors, 58, 42-46.
Holt, N. L(2011). Positive youth development through sport: A review. Revistaiberoamericana de psicologíadelejercicio y el deporte, 6(2), 299-316.
Hong, R. Y., &Paunonen, S. V. (2009). Personality traits and health‐risk behaviours in university students.European Journal of Personality, 23(8), 675-696.
Knafo, A., Guilé, J. M., Breton, J. J., Labelle, R., Belloncle, V., Bodeau, N., ...&Mirkovic, B. (2015). Coping strategies associated with suicidal behaviour in adolescent inpatients with borderline personality disorder. Canadian journal of psychiatry.Revue canadienne de psychiatrie, 60(2 Suppl 1), S46.
Kulick, D., & Rosenberg, H. (2000).Assessment of university students’ coping strategies and reasons for driving in high-risk drinking-driving situations.Accident Analysis & Prevention, 32(1), 85-94.
Lazarus, R. S., & Folkman, S. (1984). Stress. Appraisal, and coping, 725.
Leonard, N. R., Gwadz, M. V., Ritchie, A., Linick, J. L., Cleland, C. M., Elliott, L., &Grethel, M. (2015). A multi-method exploratory study of stress, coping, and substance use among high school youth in private schools.Frontiers in psychology, 6.
Pompili, M., Masocco, M., Vichi, M., Lester, D., Innamorati, M., Tatarelli, R., &Vanacore, N. (2009). Suicide among Italian adolescents: 1970–2002. European child & adolescent psychiatry, 18(9), 525-533.
Wells, A. (2013). Cognitive therapy of anxiety disorders: A practice manual and conceptual guide. John Wiley & Sons.