نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری روانشناسی و آموزش کودکان استثنایی

2 استاد ممتاز دانشگاه تهران

3 عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

بزهکاری یکی از مشکلات دوره نوجوانی است که می­تواند مشکلات جدی برای نوجوانان، خانواده و اجتماع ایجاد نماید که عوامل متعددی در بروز آن دخالت داند. پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت ویژگی­های زیستی، شخصیتی و بهره هوشی نوجوانان بزهکار استان سیستان و بلوچستان انجام شده است. در این پژوهش 86 نفر از نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت استان سیستان و بلوچستان به روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و چک لیست ویژگی­های زیستی، پرسشنامه شخصیتی آیزنک نوجوانان، مقیاس هوشی وکسلر کودکان و بزرگسالان در مورد آنان اجرا و تکمیل شد. روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع تحلیلی می­باشد. بر اساس نتایج بدست آمده، نوجوانان بزهکار از نظر ویژگی­های معلولیت های بدنی، بیماری­ها در حدطبیعی جامعه بودند، در مورد ویژگی‌های شخصیتی، از نظر برونگرایی، روان رنجوری و روان‌پریشی تعدادی نیازمند توجه و درمان بودند. همچنین میانگین ضرایب هوشی نوجوانان بزهکار 79 می­باشد. با شناسایی علمی این ویژگی­­ها، مشخص می­شود که برنامه‌ریزی­های مناسب جهت پیشگیری از بزهکاری و بازپروری نوجوانان بزهکار در زمینه تدوین برنامه­های آموزشی و هدایت شغلی و تحصیلی آنان از موارد قابل توجه است.

کلیدواژه‌ها

احمدی، حبیب( .1384). جامعهشناسی انحرافات. تهران: انتشارات سمت. چاپ چهارم.
احمدی، حبیب؛ کونانی، سلمان( .1389). اوصاف و ویژگی های شخصیتی نوجوانان پسر بزهکار .تعالی حقـوق . سـال دوم،ش 7، 99-115.
براهنی، محمدنقی، اصغرزاده امینی، صفیه، رضوی خسروشاهی، راضیه، خمیری، عزت السادات( .1370)، هنجاریابی پرسشنامه شخصیتی ایزنک در گروه جوانان ایرانی، سومین کنگره پژوهشهای روانپزشکی و روانشناسی 
پورشهباز، عباس( 1372). رابطه بین ارزیابی میزان استرس، رویدادهای زندگی و تیپ شخصیت در بیماران مبتلا به سـرطانخون.پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی بالینی، انستیتو روانپزشکی ایران
حسینی، مهران؛ طباطبایی، محمود؛ آقامحمدیان شعرباف، حمیدرضا( .1382). رابطه هیجان خواهی، برون گرایی و خشـم درنوجوانان پسر بزهکار و عادی شهر تهران. مطالعات تربیتی و روانشناسی. دوره 4، ش 2، 39-21.
رضایی، سعید؛ خرازی، کمال، حجازی، الهه؛ افروز، غلامعلی( .1386). بررسی تحلیلـی تـاثیر ابعـاد اجتمـاعی خـانوادگی وویژگی های شخصی، شناختی در بوجود آمدن بزهکاری. اندیشه و رفتار. دوره 1، ش 4، 14-7.
رفیع پور، فرامرز( .1387). تکنیک های خاص تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: انتشارات شرکت سهامی تهران.
شاهین، محمد( .1384). تهیه های قد و وزن پسران 18-2 مسئله شهرستان قائنات و تعیین ضریب همبستگی قد و وزن آنها با مواد آزمون آمادگی جسمانی ایفرد، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران.
شولتز، دوان( .1384). نظریه های شخصیت. ترجمه یوسف کرمی و دیگران. تهران: ارسباران، چاپ پنجم ،156-160.
صادقی، رسول( .1390). بررسی بزهکاری و ویژگی های شخصیت با استفاده از آزمون میلون. پایان نامه کارشناسـی ارشـد. دانشگاه آزاد واحد رودهن.
صفارینیا، مجید( .1390). تأثیر محیطهای مسکونی مختلف (ویلایی یا آپارتمان) بـر سـلامت روان، شـادکامی و بهزیسـتیدختران نوجوان. پژوهشهای روانشناسی اجتماعی. دوره یک، ش 1: 60-73.
صفوی، احمد( .1370). تئوری انحرافات. مجله رشد علوم اجتماعی. ش 6.
گزارش منتشر شده سازمان ملل متحد در زمینه آمار جرم و بزهکاری( .2009).  
مظلومان، رضا( .1356). کلیات جرم شناسی. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
محمدیان، فتح اﷲ. (1387). بررسی ویژگیهای شخصیتی، استرس و شیوه های مقابله با خودکشـی درافـراد اقـدام کننـده بـهخودکشی در شهر ایلام پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی، انستیتو روان پزشکی ایران
نقی زاده، عباس، نعمتی، علی( ،1387) بررسی قد و وزن دانش آموزان پسر 19-7 سـاله اردبیـل و مقایسـه آن بـا اسـتانداردNCHS و مطالعات مشابه در ایران.
نواح، عبدالرضا؛ کوهپایی، محمد بـاقر ( .1391). عوامـل اجتمـاعی و شخصـیتی مـوثر بـر وندالیسـم در بـین دانـش آمـوزاندبیرستآن های شهر اهواز. مجله مطالعات توسعه اجتماعی ایران. ش 4، 131-143.
Hogan, A.E.(1999).Coghitive  Functioning  in  children with oppositional Defiant  Disorder  and  conduct  Disorder. INQuey and Hagan (Eds). Handbook of Destructive Behavior Disorder (p.p317-331). New York plenum.
Kazdin, E.A.(2005).parent management training. Oxford university press.
Maschi, T., Bradley, C.A., & Morgen, K. (2008). Unraveling the link between trauma and delinquency: The mediating role of negative affect and delinquent peer exposure. Youth Violence and Juvenile Justice 6(2), 136-157.
Nas, C. N. De Castro, B. O. Koops, W. (2005). Social Information Processing in Delinquent adolescents. Routledge /part of the Taylor & Francis Group. P. 363-375.
Vermeiren, R.(2003). Psychology pathology and delinquency in adolescent: a descriptive and developmental perspective clinical psychology review.23,278_318.