نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران
2 نویسنده مسئول، استادیار گروه برنامه‌ریزی علوم اداری و مدیریت، واحد خدابنده، دانشگاه آزاد اسلامی، خدابنده، ایران
چکیده
هدف: پژوهش حاضر با هدف تحلیل ساختاری روابط صفت‌های شخصیتی، تعهد سازمانی و انگیزش شغلی با میانجی‌گری خود-کنترلی در معلمان و مدیران مدارس ابتدایی دخترانه ناحیه 2 آموزش‌وپرورش شهر زنجان انجام گرفت.
روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف، کاربردی؛ ازنظر روش جمع‌آوری داده‌ها، توصیفی، از نوع پیمایشی؛ و ازنظر ماهیت داده‌ها، کمی بود. جامعه آماری، شامل کلیه معلمان و مدیران مدارس ابتدایی دخترانه ناحیه 2 آموزش‌وپرورش شهر زنجان در سال تحصیلی 1402-1401 به تعداد 369 نفر بوده است. شیوه نمونه‌گیری، روش نمونه‌گیری چندروشی، بود. حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان (1970)، به تعداد 225 نفر بود. ابزار جمع‌آوری داده‌ها،. پرسشنامه صفت‌های شخصیتی ﻫﮕﺰاﮐﻮ (2013)، پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر (1990)، پرسشنامه انگیزش شغلی هرزبرگ (1383) و پرسشنامه خود-کنترلی تانجنی، بامستر و بون (2004) بود. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها، از روش آزمون رگرسیون چندگانه گام‌به‌گام و مدل‌یابی معادلات ساختاری استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد، رابطه بین صفت‌های شخصیتی، تعهد سازمانی، انگیزش شغلی و خود-کنترلی معلمان و مدیران، به‌طور مثبت معنی‌دار بود (01/0<P). به‌علاوه، نقش میانجی خود-کنترلی در رابطه بین صفت‌های شخصیتی، تعهد سازمانی، انگیزش شغلی معلمان و مدیران مدارس ابتدایی دخترانه ناحیه 2 آموزش‌وپرورش شهر زنجان، تأیید شد.
نتیجه‌گیری: نتیجه‌گیری می‌شود، جهت تعالی عملکرد شغلی معلمان و مدیران مدارس؛ نهاد آموزش‌وپرورش باید در جهت تقویت صفت‌های شخصیتی و بسترسازی برای تعهد سازمانی و انگیزش شغلی؛ و نیز بهینه‌سازی خود-کنترلی گام بردارد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
آزادمنش، منیر، ابوالمعالی الحسینی، خدیجه و محمدی، اکبر. (1399). بررسی روایی و اعتبار نسخه فارسی پرسشنامه خود-کنترلی در دانشجویان. روان‌سنجی، 8(32)، 107-123.
الهامی، حمیدرضا، میرهاشمی، مالک و پاشاشریفی، حسن پاشا. (1401). نقش صفات شخصیتی در موفقیت حرفه‌ای معلمان. پژوهش اجتماعی، 14(56)، 43-58.
باقری، مرتضی، زارعی، علی و اشرف گنجویی، فریده. (1401). تدوین مدل ساختاری تعالی سازمانی (EFQM) بر اساس پنج عامل شخصیتی نئو. جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 5(12)، 2557-2569.
بخشی علی‌آباد، حمید، نوروزی، داریوش و حسینی، زهرا سادات. (1383). عوامل مؤثر بر ایجاد انگیزش شغلی اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 4(12)، 33-41.
بشرپور، سجاد، طاهری‌فرد، مینا و محمدی، گلاویژ. (1398). ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی فرم کوتاه پرسشنامه شخصیتی هگزاکو-24 سؤالی در دانشجویان. اندازه‌گیری تربیتی، 9(36)، 65-89.
بشیری خصال، لیلا و حسینی، سید حسین. (1402). بررسی نقش میانجی تعهد سازمانی و فرسودگی شغلی در رابطه میان بدگمانی سازمانی و تردید حرفه‌ای حسابرس. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 12(45)، 231-250.
بی‌رنگ خجسته‌پور، پانته آ، درتاج، فریبرز و قائمی، فاطمه. (1401). نقش واسطه‌ای انگیزش شغلی در رابطه بین راهکارهای مقابله با استرس با شایستگی اجتماعی-هیجانی در معلمان ابتدایی. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 16(59)، 21-32.
حسن‌پور، سولماز. (1401). مقایسه رابطه هوش هیجانی با صفات شخصیتی در ورزشکاران مبتدی و ماهر رشته‌های انفرادی. مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 4(37)، 106-87.
خواجوی، شکراله و کرمانی، احسان. (1400). ویژگی‌های شخصیتی مؤثر بر تسهیم دانش در مؤسسات حسابرسی با رویکرد معادلات ساختاری. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 13(50)، 1-32.
دارچینی، ملیحه. (1394). بررسی عوامل انگیزشی تأثیرگذار بر بازاریابان عمر و سرمایه‌گذاری نمایندگی‌های بیمه‌های تجاری مستقر در شهرستان بندرعباس. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته مدیریت اجرایی، دانشگاه پیام نور.
دهقان کلش، هایده، اسدپور، اسماعیل، کسائی اصفهانی، عبدالرحیم و بهرامی باباحیدری، توران. (1401) رابطه کیفیت زندگی کاری و هوش هیجانی با انگیزش شغلی پرستاران زن. نشریه علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی البرز، ۱۱ (۴)، ۴۵۶-۴۴۵.
رحمانی، مهدی. (1401). ارزیابی تعهد سازمانی کتابداران کتابخانه‌های شهر تهران. مدیریت نوآوری و رفتار سازمانی، 2(4)، 1-12.
رئوف، محمود، صادقی بروجردی، سعید و یوسفی، بهرام. (1396). اثر مداخله‌ای انگیزش شغلی بر تحلیل‌رفتگی شغلی معلمان تربیت‌بدنی استان لرستان. مدیریت منابع انسانی در ورزش، 5(1)، 85-100.
ساعتچی، محمود، کامکاری، کامبیز و عسگریان، مهناز. (1399). آزمون‌های روان‌شناختی. تهران: ویرایش
شعبانی، حسن، و موسوی، سید محمود. (1401). مقایسه انگیزش شغلی کارکنان حوزه تربیت‌بدنی و سلامت در نیروهای مسلح بر اساس نظریه هرزبرگ. پژوهش‌های کاربردی در علوم ورزشی و سلامت، 1(1)، 28-18.
شمس، امیر، جان‌نثار احمدی، ه‍دی و رجبی، محمد. (1402). بررسی تأثیر سلامت سازمانی بر رضایت شغلی با نقش میانجی تعهد سازمانی در شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی مشهد. پژوهش‌های روان‌شناختی در مدیریت، 9(1)، 119-138.
عبدی‌پور، سجاد، شاه‌ویسی، فرهاد، خیراللهی، فرشید، و طاهرآبادی، علی‌اصغر. (1402). اثر تعهد سازمانی و سبک رهبری بر اثربخشی حسابرسی عملکرد مدیریت. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 12(45)، 447-464.
فرج‌زاده، زهرا و نصیری، احمد. (1401). تجارب مدیران پرستاری از عوامل مؤثر بر انگیزش شغلی: یک مطالعه کیفی. آموزش پرستاری، ۱۱(۳)، ۵۲-۴۲.
فیروزکوهی مقدم، بیتا، ثناگوی محرر، غلامرضا و شیرازی، محمود. (1401). بررسی تأثیر آموزش پذیرش و تعهد بر فرسودگی و انگیزش شغلی کارکنان سازمان تأمین اجتماعی. رویش روانشناسی، ۱۱(۴)، ۱۳۲-۱۲۱.
قزوینه، جمشید، جدیدی، ه‍وشنگ، تقوائی‌نیا، علی و مروتی، ذکرالله. (1401). تأثیر هوش هیجانی، خودتنظیمی و ابراز وجود بر رضایت تحصیلی با میانجی‌گری حمایت اجتماعی ادراک‌شده در دانش‌آموزان مقطع متوسطه دوم. پژوهش در نظام‌های آموزشی 16(59) 49-62.
کریمی، رضا و احمدی، فخرالدین. (1401). بررسی تأثیر بهسازی کارکنان بر رفتار شهروندی سازمانی با نقش میانجی اعتماد و تعهد سازمانی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی. ماهنامه جامعه‌شناسی سیاسی ایران، 5(11)، 4881-4853.
مجتبی‌زاده، محمد، عباس‌پور، عباس، ملکی، حسن و فراستخواه، مقصود. (1397). الگوی اعتبارسنجی و تضمین کیفیت نظام آموزش عالی ایران از دیدگاه خبرگان. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 12(42)، 7-24.
ملکی، مینا و شهنی ییلاق، منیجه. (1401). بررسی رابطه پرخاشگری سایبری با تنظیم هیجان، خود-کنترلی و افسردگی در دانش‌آموزان پسر دوره متوسطه اول شهر اهواز در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰: یک مطالعه توصیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ۲۱ (۷)، ۷۵۶-۷۴۱
موسوی مقدم، سید رحمت‌اله، هوری، سهیلا، امیدی، عباس و ظهیریخواه، ندا. (1394). بررسی رابطه هوش معنوی با خود-کنترلی و مکانیسم‌های دفاعی در دانش‌آموزان دختر سال سوم متوسطه. فصلنامه علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ۲۵ (۱)، ۶۴-۵۹.
نعیمی، شقایق و رافضی، زهره. (1402). نقش ذهن‌آگاهی، باورهای فراشناختی و خود-کنترلی در پیش‌بینی رضایت شغلی کارمندان شرکت‌های هواپیمایی شهر تهران. پژوهش‌های روان‌شناختی در مدیریت، 9(1)، 99-118.
References
Abdipour, S., shahvisi, F., Khierollahi, F., & Taherabadi, A. A. (2023). Investigating the effect of organizational commitment and management leadership on the effectiveness of management performance audit. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 12(45), 447-464.] in Persian[
Akbar, A., Malik, A., & Warraich, N. F. (2023). Big Five Personality Traits and Knowledge Sharing Intentions of Academic Librarians. The Journal of Academic Librarianship, 49(2), 102632
Allen, N. J., & Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of occupational psychology, 63(1), 1-18.
Ashton, M. C. (2022). Individual differences and personality. Academic Press.
Ashton, M. C., Lee, K., & Goldberg, L. R. (2004a). A hierarchical analysis of 1,710 English personality-descriptive adjectives. Journal of Personality and Social Psychology, 87(5), 707.
Ashton, M. C., Lee, K., Perugini, M., Szarota, P., De Vries, R. E., Di Blas, L., & De Raad, B. (2004b). A six-factor structure of personality-descriptive adjectives: solutions from psycholexical studies in seven languages. Journal of personality and social psychology, 86(2), 356.
Azadmanesh, M., Abol-Maali Al-Husseini, Kh., & Mohammadi, A. (2019). The Consideration of Validity and Reliability of Persian Version of Self-Control Questionnaire among Students. Psychometry, 8(32), 107-123.] in Persian[
Bagheri, M., Zarei, A., & Ashraf Ganjouei, F. (2022). Design Organizational Excellence (EFQM) Based on Five Neo Personality Factors. Political Sociology of Iran, 5(12), 2557-2569. ]in Persian[
Bakhshi Ali Abadi, H., Norouzi. D., & Hosseini, Z. S. (2004). Effective Factors on Job Motivation in Academic Members of Rafsanjan Medical University. Iranian Journal of Medical Education, 4(2), 33-41.] in Persian[
Barra, M. A. Q., Lora-Loza, M., Cedrón-León, Y., Rodríguez-Vega, J., Barra, F. S. Q., & Castillo-Castro, V. (2023). Motivation and Job Performance at the Regional Health Management of La Libertad During COVID-19. In Brazilian Technology Symposium (pp. 592-597). Springer, Cham.
basharpoor, S., taherifard, M., & mohamadi, G. (2019). Psychometric Properties of Persian Version of Brief HEXACO Inventory in University Students. Quarterly of Educational Measurement, 9(36), 65-89. doi: 10.22054/jem.2017.4956.1158
Bashiri khesal, L., & Hosseini, S. H. (2023). The Mediating Role of Organizational Commitment and Burnout in the Relationship between Organizational Cynicism and Professional Skepticism. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 12(45), 231-250. ]in Persian[
Birang Khojastehpour, P., Dortaj, F., & Ghaemi, F. (2022). The Mediating Role of Career Motivation in the Relationship between Stress Coping Strategies and Social-Emotional Competence in Primary Teachers. Journal of Research in Educational Science, 16(59), 21-32. ]in Persian[
Darchini, M. (2014). Investigating motivational factors affecting on life marketers and investment of commercial insurance agents located in Bandar Abbas city. Master's Thesis, Executive Management, Payam Noor University.]in Persian[
Dehghan kolash, H., Asadpour, E., Kasaee Esfahani, A., & Bahrami Babaheidari, T. (2022). The Relationship Quality of Work Life and Emotional Intelligence with Work Motivation of Female Nurses. Alborz University Medical Journal, 11(4), 445-456.] in Persian[
De Vries, R. E., & Van Gelder, J. L. (2013). Tales of two self-control scales: Relations with Five-Factor and HEXACO traits. Personality and Individual Differences. 54(6), 756-760.
Elhami, H. R., Mirhashemi, M., & Sharifi, H. P. (2022). The role of personality traits in the professional success of teachers. Social Research, 14(56), 43-58.] in Persian[
Farajzadeh, Z., & Nasiri, A. (2022). Nursing managers' experiences of factors affecting job motivation: A qualitative study. Journal of Nursing Education, 11(3), 42-52.] in Persian[
Farswan, D. S. (2023). Role of education and culture in social development. Journal of Social Review and Development, 2(1), 13-16.
Firouzkouhi Moghaddam, B., Sanago Moharer, G., & Shirazi, M. (2022). Investigating the effect of acceptance and commitment training on burnout and job motivation of Social Security employees. Rooyesh-e- Ravanshenasi Journal (RRJ), 11(4), 121-132].in Persian[
Freund, S., Kovacs, T., Nguyen, N. H., & Phan, H. V. (2023). CEO personality traits and debt contracting: Evidence from pilot CEOs. International Review of Financial Analysis, 85, 102450.
Ghazvineh, J., Jadidi, H., Taghvaeinia, A., & Morovvati, Z. (2022). The effect of Emotional Intelligence, Self-Regulation and Assertiveness on Academic Satisfaction with mediation of Perceived Social Support in students of the second high school. Journal of Research in Educational Science, 16(59), 49-62.] in Persian[
Gillebaart, M. (2018). The'Operational'Definition of Self-Control. Frontiers in Psychology, 9, 1231-1231.
Goldberg, L. R. (1992). The development of markers for the Big-Five factor structure. Psychological assessment, 4(1), 26.
Hassanpour, S. (2022). Comparing the relationship between emotional intelligence and personality traits in beginner and expert athletes in individual disciplines. Psychological Studies and Educational Sciences, 4(37), 106-87.] in Persian[
Herscovitch, L., & Meyer, J. P. (2002). Commitment to organizational change: extension of a three-component model. Journal of applied psychology, 87(3), 474.
Jiang, X., Zhang, H., Wang, T., & Zhang, C. (2023). The association of self-control, self-efficacy, and demographic characteristics with home-based E-learning behavior in nursing and midwifery undergraduates: A cross-sectional study under the COVID-19 epidemic. Nurse Education Today, 120, 105628.
Jolović, I., & Berber, N. (2023). Evidence of Job Insecurity and Organizational Commitment Relationship: Empirical Insights from Millennial Employees’ Perspective During the COVID-19 Era. In International Symposium SymOrg (pp. 606-625). Springer, Cham.
Karimi, R., & Ahmadi, F. (2023). Investigating the Effect of Employee Improvement on Organizational Citizenship Behavior with the Mediating Role of Organizational Trust and Commitment in the Ministry of Cooperatives, Labor and Social Welfare. Political Sociology of Iran, 5(11), 4853-4881. ] in Persian[
Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and psychological measurement, 30(3), 607-610.
Khajovi, Sh., & Kermani, E. (2021). Personality Traits Affecting Knowledge Sharing in Audit Firms with Structural Equation Approach. Financial Accounting and Auditing Research, 13(50), 1-32.] in Persian[
Maleki, M., & Shehni yailagh, M. (2022). The Relationship between Cyber Aggression and Emotion Regulation, Self-Control and Depression in Male High School Students in Ahvaz in 2021-2022: A Descriptive Study. Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, 21(7), 741-756. ]in Persian[
Mardiansyah, I. (2023). Effect of Organizational Commitment and Leadership Style on Employee Performance through Work Motivation at PT. Astra UD Truck Sunter Branch. Krisnadwipayana International Journal of Management Studies, 2(2), 75-83
Meyer, J. P., & Allen, N. J. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human resource management review, 1(1), 61-89.
Mezo, P. G. (2009). The self-control and self-management scale (SCMS): Development of an adaptive self-regulatory coping skills instrument. Journal of psychopathology and behavioral assessment, 31(2), 83-93.
Mojtabazadeh, M., Abbaspour, A., Makeki, H., & Farasatkhah, M. (2018). Accreditation and Quality Assurance Model of Iran's Higher Education System from the Perspective of the Experts. Journal of Research in Educational Science, 12(42), 7-24. ]in Persian[
Mousavomoghadam, S. R A., Nouri, T,, Khodadadi, T., Ahmadi, A., & Ghiasi, G. (2017). Association of Internet Addiction and Self-Control with Mental Health Among Students of the University of Applied Sciences and Technology, Ilam City. Journal of School of Public Health and Institute of Public Health Research, 15(1), 1-8. ]in Persian[
Naeimi, S., & Rafezi, Z. (2023). The role of mindfulness, metacognitive beliefs and self-control in predicting job satisfaction of Tehran Airlines employees. Psychological Researches in Management, 9(1), 99-118. ]in Persian[
Ortega‐Parra, A., & Ángel Sastre‐Castillo, M. (2013). Impact of perceived corporate culture on organizational commitment. Management decision, 51(5), 1071-1083.
Parker, S. K. (2014). Beyond motivation: Job and work design for development, health, ambidexterity, and more. Annual review of psychology, 5, 661-691.
Rahmani, M. (2023). Identifying and evaluating the organizational commitment of librarians in libraries in Tehran. Innovation Management Strategies and Organizational Behavior, 2(4), 1-12.] in Persian[
Ramos Salazar, L., & Meador, A. (2023). College students' grit, autonomous learning, and well‐being: Self‐control as a mediator. Psychology in the Schools, 60(1), 53-77.
Raouf, M., Sadeghi Broujerdi, S., & Yusefy, B. (2017). Interventional Effect of Job Motivation on Job Burnout of Lorestan Physical Education Teachers. Human Resource Management in Sports, 5(1), 85-100.] in Persian[
Saatchi, M., Kamkari, K., & Askarian, M. (2019). Psychological tests. Tehran: Virayesh.] in Persian[
Shabani, H., & Mousavi, S. M. (2022). A Comparative Study of the Occupational Motivation of the Physical Education and Health Staff of the Armed Forces Based on Herzberg Theory. Applied research in sports sciences and health, 1(1), 18-28.
Shams, A., Jannesar Ahmadi, H., & Rajabi, M. (2023). Investigating the impact of organizational health on job satisfaction with the mediating role of organizational commitment in the National Petroleum Products Distribution Company of Mashhad. Psychological Researches in Management, 9(1), 119-138.] in Persian[
Tangney, J. P., Baumeister, R. F., & Boone, A. L. (2004). High Self-Control Predicts Good Adjustment, Less Pathology, Better Grades, and Interpersonal Success. Journal of Personality. 271-324.
Turulja, L., & Kožo, A. (2023). Modeling Employee Job Performance Through Organizational Communication, Organizational Commitment and Innovative Behavior. In International Conference on Sustainable Development (pp. 109-128). Springer, Cham.
Utami, A. F., Bangun, Y. R., & Lantu, D. C. (2014). Understanding the role of emotional intelligence and trust to the relationship between organizational politics and organizational commitment. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 115, 378-386.
Vohs, K. D., & Baumeister, R. F. (2004). Understanding self-regulation: An introduction. In Handbook of self-regulation: Research, theory, and applications (pp. 1-13). The Guilford Press.
Xu, Q., Li, D., Dong, Y., Wu, Y., Cao, H., Zhang, F., & Wang, X. (2023a). The Relationship Between Personality Traits and Clinical Decision-Making, Anxiety and Stress Among Intern Nursing Students During COVID-19: A Cross-Sectional Study. Psychology Research and Behavior Management, 57-69.
Xu, S., Lin, Z., He, M., & Wong, I. A. (2023b). The perils of hospitality internship: a growth curve approach to job motivation change. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 35(2), 492-511.
)